فلسفه اخلاق توحیدی
مبانی عقلی و نقلی مکتب تربیتی (سلوکی) مرحوم علامه طباطبایی (ره)
زمان حدودی مطالعه ۲ دقیقه / ۰۱ آبان ۱۳۹۸
/ دبیرخانه موسسه/مبانی مکتب تربیتی علامه طباطبایی(ره)
راه معرفت به توحید، زدودن زنگارهای گناه و تعلقات غیر الهی از دل است و ثانیاً، طریق عملی و نظری آن، تولّی به ولایت اولیاء الهی(ع) و فرامین قرآن میباشد. همین دو محور اساسی است که بنیان اخلاق و سلوک الی الله را در مکتب تربیتی مرحوم علامۀ طباطبایی(ره) رقم زده است و سالک در تحت تعالیم این مکتب، ابتدا میبایست نگاه نظری خود به توحید و لوازم آن را اصلاح نماید و سپس در مقام عمل، مراتب معرفت به توحید را از طریق «معرفتالنفس» طی کند.
[{"track":1,"name":"جلسه ۱ - رابطه اخلاقی و اعتقادات در مکاتب مختلف اخلاقی _ مکاتب اخلاقی گوناگون و جایگاه اخلاقی توحیدی در میان آنها","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806153512438.mp3"},{"track":2,"name":"جلسه ۲ - رابطه اخلاقی و اعتقادات در مکاتب مختلف اخلاقی _ مکاتب اخلاقی گوناگون و جایگاه اخلاقی توحیدی در میان آنها","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806153523704.mp3"},{"track":3,"name":"جلسه ۳ - رابطه اخلاقی و اعتقادات در مکاتب مختلف اخلاقی _ مکاتب اخلاقی گوناگون و جایگاه اخلاقی توحیدی در میان آنها","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806153537298.MP3"},{"track":4,"name":"جلسه ۴- رابطه اخلاقی و اعتقادات در مکاتب مختلف اخلاقی _ مکاتب اخلاقی گوناگون و جایگاه اخلاقی توحیدی در میان آنها","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806153554335.mp3"},{"track":5,"name":"جلسه ۵- رابطه اخلاقی و اعتقادات در مکاتب مختلف اخلاقی _ مکاتب اخلاقی گوناگون و جایگاه اخلاقی توحیدی در میان آنها","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806153607171.mp3"},{"track":6,"name":"جلسه ۶- مبانی مکتب تربیتی مرحوم علامه طباطبایی (ره) _ دستورات عملی مکتب مرحوم علامه (ره)","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806153620764.mp3"},{"track":7,"name":"جلسه ۷- مبانی مکتب تربیتی مرحوم علامه طباطبایی (ره) _ دستورات عملی مکتب مرحوم علامه (ره)","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190821174754047.mp3"},{"track":8,"name":"جلسه ۸ - ویژگیهای عملی مکتب مرحوم علامه (ره)","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806153716205.mp3"},{"track":9,"name":"جلسه ۹ - یقظه و توبه","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806153808310.mp3"},{"track":10,"name":"جلسه ۱۰ -مراقبه و محاسبه (مراقبه مقید و مطلق)","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806153819759.mp3"},{"track":11,"name":"جلسه ۱۱ -مراقبه و محاسبه (مراقبه مقید و مطلق)","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806153831478.mp3"},{"track":12,"name":"جلسه ۱۲ -مراقبه و محاسبه (مراقبه مقید و مطلق)","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154303407.mp3"},{"track":13,"name":"جلسه ۱۳ -دستور اول: نماز","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154316243.mp3"},{"track":14,"name":"جلسه ۱۴ -دستور اول: نماز","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154327594.mp3"},{"track":15,"name":"جلسه ۱۵ -دستور اول: نماز","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154340665.mp3"},{"track":16,"name":"جلسه ۱۶-دستور اول: نماز","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154352153.mp3"},{"track":17,"name":"فلسفه اخلاق توحیدی-جلسه 17","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154412731.mp3"},{"track":18,"name":"جلسه ۱۸-دستور دوم: دوام به وضو","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154424278.mp3"},{"track":19,"name":"جلسه ۱۹- مروری بر مطالب بخش اول","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154442232.mp3"},{"track":20,"name":"جلسه ۲۰- مروری بر مطالب بخش اول","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154501702.mp3"},{"track":21,"name":"جلسه ۲۱- دستور سوم: انس منظم و دائمی با قرآن","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154516145.mp3"},{"track":22,"name":"جلسه ۲۲- دستور سوم: انس منظم و دائمی با قرآن","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154603352.mp3"},{"track":23,"name":"جلسه ۲۳- دستور سوم: انس منظم و دائمی با قرآن","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154615737.mp3"},{"track":24,"name":"جلسه ۲۴- دستور سوم: انس منظم و دائمی با قرآن","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154626302.mp3"},{"track":25,"name":"جلسه ۲۵- دستور چهارم: نماز شب","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154640740.mp3"},{"track":26,"name":"جلسه ۲۶- دستور چهارم: نماز شب","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190824170325044.mp3"},{"track":27,"name":"جلسه ۲۷- دستور پنجم: سجده طولانی","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154727633.mp3"},{"track":28,"name":"جلسه ۲۸- دستور پنجم: سجده طولانی","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154739247.mp3"},{"track":29,"name":"جلسه ۲۹- مراقبه مرحله دوم (مراقبه بر خوف)","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154749342.mp3"},{"track":30,"name":"جلسه ۳۰- مراقبه مرحله دوم (مراقبه بر خوف)","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154801024.mp3"},{"track":31,"name":"جلسه ۳۱- مراقبه مرحله دوم (مراقبه بر خوف)","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154814274.mp3"},{"track":32,"name":"جلسه ۳۲- در این جلسات، یک سری مباحث تکمیلی در فلسفه اخلاق توحیدی ذکر گردید. بنا به صلاحدید استاد، این مباحث در فهرست پیش گفته درج نشده است.","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154825469.mp3"},{"track":33,"name":"جلسه ۳۳- در این جلسات، یک سری مباحث تکمیلی در فلسفه اخلاق توحیدی ذکر گردید. بنا به صلاحدید استاد، این مباحث در فهرست پیش گفته درج نشده است.","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154836641.mp3"},{"track":34,"name":"جلسه ۳۴- در این جلسات، یک سری مباحث تکمیلی در فلسفه اخلاق توحیدی ذکر گردید. بنا به صلاحدید استاد، این مباحث در فهرست پیش گفته درج نشده است.","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154849714.mp3"},{"track":35,"name":"جلسه ۳۵ - در این جلسات، یک سری مباحث تکمیلی در فلسفه اخلاق توحیدی ذکر گردید. بنا به صلاحدید استاد، این مباحث در فهرست پیش گفته درج نشده است.","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154901594.mp3"},{"track":36,"name":"جلسه ۳۶ - در این جلسات، یک سری مباحث تکمیلی در فلسفه اخلاق توحیدی ذکر گردید. بنا به صلاحدید استاد، این مباحث در فهرست پیش گفته درج نشده است.","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154910702.mp3"},{"track":37,"name":"جلسه ۳۷ - در این جلسات، یک سری مباحث تکمیلی در فلسفه اخلاق توحیدی ذکر گردید. بنا به صلاحدید استاد، این مباحث در فهرست پیش گفته درج نشده است.","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154921241.mp3"},{"track":38,"name":"جلسه ۳۸ - در این جلسات، یک سری مباحث تکمیلی در فلسفه اخلاق توحیدی ذکر گردید. بنا به صلاحدید استاد، این مباحث در فهرست پیش گفته درج نشده است.","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154932178.mp3"},{"track":39,"name":"جلسه ۳۹ - در این جلسات، یک سری مباحث تکمیلی در فلسفه اخلاق توحیدی ذکر گردید. بنا به صلاحدید استاد، این مباحث در فهرست پیش گفته درج نشده است.","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154942127.mp3"},{"track":40,"name":"جلسه ۴۰ - در این جلسات، یک سری مباحث تکمیلی در فلسفه اخلاق توحیدی ذکر گردید. بنا به صلاحدید استاد، این مباحث در فهرست پیش گفته درج نشده است.","duration":"","file":"/Files//Content/Media/3273-20190806154956590.mp3"}]
آنچه در این فایلها ارائه شده، مجموعۀ مباحث «فلسفۀ اخلاق توحیدی» است که استاد فیاض بخش طی سالهای 94 تا 96 و در ادامۀ جلسات «شرح حدیث معراج» ارائه نمودند. شرح حدیث معراج (که با تکیه بر کتاب سر الاسراء، تألیف مرحوم آیتالله سعادتپرور انجام میگرفت) شامل مباحث متنوع اخلاقی است[1] که قریب به 10 سال طول کشیده بود و بحث در اواسط حدیث قرار داشت. استاد در اواسط سال 94، روند شرح حدیث را متوقف کردند و مبحث دیگری را باز نمودند. ایشان دلیل این مطلب را چنین توضیح میدهند:
«اگر فلسفۀ اخلاق توحیدی تبیین نشود، بسیاری از مطالب حدیث معراج قابل فهم نخواهد بود. از همین روست که مرحوم استاد سعادتپرور هم در مقدمۀ کتاب سرالاسراء و قبل از ورود به شرح حدیث معراج، به تشریح فلسفۀ اخلاق توحیدی در فرهنگ تربیتی مرحوم علامۀ طباطبایی(ره) پرداختهاند. شاید شرح و تبیین این مطلب، از شرح خود حدیث معراج مهمتر باشد؛ چرا که از این طریق روشن میگردد که نگاه اساتید ما به این حدیث شریف، با نگاه دیگران که آن را شرح میدهند چقدر متفاوت است.»
«در اینجا قصد داریم اصولی را که مکتب تربیتی مرحوم علامه بر آنها بنا شده تبیین نماییم. باید گفت که متأسفانه این مکتب، چه در زمان حیات و چه بعد از رحلت ایشان، به طور مستقل مورد بحث قرار نگرفته است؛ گرچه به صورت پراکنده در آثار نوشتاری مرحوم علامه موجود است؛ مثلاً ایشان در لابلای تفسیر المیزان، به شکلی رمزگونه و اشارهوار به تشریح اخلاق توحیدی پرداختند؛ همچنین در رسالۀ الولایة نیز با همان پردهپوشی به طرح موضوع پرداختهاند؛ در حالی که این جزوه در زمان حیات علامه انتشار نیافت و ایشان فقط به برخی از شاگردان اجازۀ استنساخ از آن را داده بودند.»
از این رو، استاد فیاض بخش طی حدود دو سال و نیم و در ۴۰ جلسه، به تبیین مکتب تربیتی مرحوم علامۀ طباطبایی، ذیل عنوان فلسفۀ اخلاق توحیدی پرداختند. بدین ترتیب، زمینه برای ادامۀ شرح حدیث معراج فراهم گردید و از اواخر سال 96، مباحث آن از سر گرفته شد.
برای مطالعه در مورد کلیات فلسفه اخلاق توحیدی به لینک زیر مراجعه فرمایید:
درآمدی بر فلسفه اخلاق توحیدی